WOLFRAM EBERHARD:
17 Mart 1909’da Almanya’nın Potsdam kentinde dünyaya geldi. İçinde astronom ve astrofizikçiler bulunan bir aileden gelmekteydi. Ailesinin bu özelliği ilerleyen yıllarda, Eberhard’ın bilimsel çalışmalarında kendini gösterdi.Lise tahsilini Potsdam’daki Victoria Gymnasium’da yaptı ve bu dönemde Latince, Yunanca, Fransızca ve iki yıl da İngilizce öğrenimi gördü. 1927 yılında Berlin Üniversitesi’ne girdi. Burada klasik Çince ve sosyal antropoloji öğrenimi gördü. Ayrıca Mançuca, Moğolca, Japonca ve Sanskritçe dersleri de aldı.
Wolfram Eberhard klasik Çince’nin yanı sıra Çincekonuşma dilini de öğrenmek istemekteydi. O yıllarda Berlin Üniversitesi’nde klasik Çince öğrenimine ağırlık verilmekteydi. Eberhard bu nedenle hocalarına haber vermeden “Doğu Dilleri Semineri”’ne kaydoldu ve Çince konuşma dilini öğrendi. Bu sırada Ferdinand D. Lessing ile çalışmıştır. İlginçtir; Eberhard’ın klasik Çince hocaları Çince konuşma diline, Çince konuşma dili hocaları ise klasik Çince’ye ilgi göstermemişlerdir. Ancak Eberhard onlardan farklı olarak her ikisini de öğrenmiştir.1929’da seminerden diplomasını alınca F. D. Lessing yönetimindeki Berlin Antropoloji Müzesi’nde çalışmaya başlar. 1933 yılında Berlin Üniversitesi’den “Çin’in Han Hanedanlığı’nın Astronomisi ve Astrolojisi (Beiträge zur kosmologischen Spekulation der Chinesen der Han-Zeit)” adlı doktora tezi ile doktorası kabul edildi. Bu dönemde dayısı Rolf Müller’le birlikte “Han ve Üç Krallık Dönemleri Astronomisi (MÖ 2. yy. – MS 3. yy.)” adlı bir araştırma projesi tamamladı ve bu konuda hazırladıkları akademik makale bastırıldı.1934 yılında Çin’e ilk seyahatini gerçekleştirdi. Bu seyahatin amacı çalıştığı müzeye etnografik malzemeler toplamaktı. Zheijang eyaletinin köylerini gezdi, tapınaklarda çalıştı ve halk öyküleri topladı. Eberhard, iyi iletişim becerileri sayesinde gittiği her yerde iyi dostluklar kurmuştur. Çin’deki ilk dostlarından biri, Ts’ao Sung-yeh’tir. Çin’deki çalışmalarında Sung- yeh’in önemli yardımları olmuştur. Yine arkadaşlarının desteğiyle çeşitli üniversitelerde Almanca ve Latince dersleri vermiştir. Çin’de geçimini bu sayede sağlamıştır. Eberhard ve ona çalışmalarında -özellikle İngilizce çeviri ve düzeltmelerde- yardımcı olan ilk eşi Alide Eberhard Pekin’de iki yıl beraber kalmışlardır. 1934 yılında Eberhard çiftinin ilk oğulları Rainer, Çin’de dünyaya gelmiştir.Eberhard’lar 1936 yılında Almanya’ya dönmüşlerdir.
1936-1937 yıllarında Wolfram Eberhard, Leipzig’deki Grassi Müzesi’nde Asya Bölümü yöneticisi olarak çalışmıştır. 1936’da Dr. G. R. Rachmati ile birlikte “Türkische Turfan-Texte VII” adli kitabi basildi.Çin’de iken yeni kurulmakta olan Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi’nden sinoloji ve tarih profesörlüğü için teklif aldı. Gerekli belgelerinin ve vizesinin olmaması nedeniyle dolaylı yollardan Türkiye’ye gelen Eberhard, Almanya’dan gelen ailesiyle Türkiye’de buluştu.1937 – 1948 döneminde Eberhard Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’de sinoloji ve tarih dersleri verdi. Bu arada iyice Türkçe öğrendi. Tarih derslerini
Türkçe vermeye başladı. Araştırma makaleleri bastırmaya devam etti. Çin folkloru, Çin’de popüler edebiyat, tarih, azınlıklar ve yerel kültür hakkında ve Çin ile Orta Asya (özellikle Türk) kavimleri arasındaki ilişkiler hakkında çalışmalar yaparak yazılar bastırdı.1942’de Kultur and Siedlung der Randvolker Chinas ve 1943’te iki ciltlik Lokalkulturen im alten China adlı eserleri yayımlandı. 1943’te Typen Chinesischer Volksmärchen adlı bastırılan araştırma eseri Çin folklorunun dünya folklor etütleri çerçevesi içinde önemli bir rol almasına neden oldu. Eberhard iyi bildiği Türkçesi ile Türk tarihi, cemiyeti ve popüler kültür üzerinde araştırmalar yaptı. Bu araştırmalar arasında 1940’ta Ülkü dergisinde basılmış olan “Türkler ve Komşularında Spor” (Mayıs 1940); “Beygir yetiştirme hakkında mâlûmat” ve “Çin’de kımız ve yoğurdun yapılması” adli makaleler bulunmaktadır.Eberhard’ın büyük akademik katkılarının başında olan birinci edisyonu 1947’de Ankara’da Türkçe olarak bastırılan Çin Tarihi oldu. Bu kitap İngilizce, Almanca ve Fransızcaya tercüme edildi. İkinci ve sonraki edisyonlar 4. edisyona kadar İngilizce olarak “A History of China” adı ile 1977’ye kadar bastırıldı. Bu tarih kitabın üçüncü (İngilizce) edisyonu “klasik” bir tarih eseri olarak Project Guttenberg tarafından 20 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve “Internet Archive.org” web sitesinde yayımlanmıştır.
Eberhard, emekli olduktan sonra da yayınlar yapmaya, araştırmalarına, çalışmaları için gezmeye, konferanslar vermeye devam etmiştir. 15 Ağustos 1989 günü uzun bir hastalık döneminden sonra, Eberhard El Cerrito, California’daki evinde hayata veda etmiştir.
Yazının devamı için bakınız: https://tr.wikipedia.org/wiki/Wolfram_Eberhard